Tunajua tufaha zisizo na dosari kutoka kwa duka kuu. Unafikiri kwamba apple kutoka kwa mti wako mwenyewe inapaswa kuiga hii bora ya uzuri, lakini hapana, haipaswi. Madoa madogo, meusi kwa nje au madoa ya kahawia kwenye mwili yanachukuliwa kuwa uharibifu kwa tufaha, lakini sababu zake si lazima zishughulikiwe mara moja na haziathiri starehe.
Wadudu wengine kama vidukari wanapaswa kupigwa vita, ikiwezekana kwa kutumia njia asilia. Dawa za kemikali hatimaye huishia kwenye tufaha na mara nyingi huwa na madhara kwa maadui wa asili wa wadudu wanaodhibitiwa. Matibabu mara nyingi pia hujumuisha kukatwa. Kwa hivyo, usisahau kuangalia mti wa tufaha kila baada ya muda fulani kwa ajili ya kushambuliwa na wadudu au magonjwa.
Magonjwa
Miti ya tufaha inaweza kuathiriwa na magonjwa mbalimbali. Miti yenye nguvu na mizee kwa kawaida huishi vizuri, hata kama matibabu mara nyingi yanahitaji kupunguzwa kwa kina. Hata hivyo, magonjwa ya mtu binafsi yanaweza kusababisha kifo cha mti.
Kioo
Unaweza kujua kama mti wa tufaha unaugua ugonjwa huu wa kimetaboliki kwa kuangalia tufaha. Ikiwa wana nyama ya maji, yenye kung'aa chini ya peel mahali, mti unakabiliwa na glasi. Sababu za ugonjwa huo ni mbolea nyingi, ukuaji wa shina nyingi baada ya kupogoa kali au usambazaji duni wa virutubishi. Hatua za kukabiliana na hali hiyo ni pamoja na upatikanaji wa maji ya kutosha na urutubishaji sawia.
Kulegea au kubabaika
Ikiwa tufaha lina madoa ya hudhurungi kwenye mwili, hii ni ishara ya kibanzi. Sababu ya ugonjwa mara nyingi ni upungufu wa kalsiamu. Ingawa madoa ya kahawia hayana madhara kwa matumizi, bado hatua za kukabiliana nazo zinapaswa kuchukuliwa. Hizi ni pamoja na:
- Urutubishaji wa kalsiamu
- Badili hadi kukata majira ya kiangazi
- Hakikisha kuna maji ya kutosha
Saratani ya mti au matunda
Miti ya matunda ya zamani mara nyingi huathiriwa na saratani ya miti. Ugonjwa huo hauwezi kuponywa, unaweza tu kuwa mdogo. Dalili huonekana kwenye shina na matawi nene. Sehemu za machungwa au kahawia, kavu na zilizopasuka zinaweza kupatikana kwenye eneo la gome. Baada ya miaka, tumors nene na matuta pia huonekana, ambayo huongezeka mwaka hadi mwaka. Kwa kuongeza, nyufa za kina sana zinaweza pia kutokea.
Miti michanga huwa wagonjwa mara chache. Kwa upande wao, saratani inaweza kuathiri shina lote, na kusababisha kifo cha mti.
Matibabu ya mti:
- Kata maeneo yaliyoathirika hadi kwenye kuni zenye afya
- Kata matawi madogo
- Toa kufungwa kwa jeraha kwa kufungwa kwa jeraha
- Tupa mbao zilizokatwa mara moja au zichome
Chapa moto
Mnyauko wa moto si ugonjwa, bali ni ugonjwa hatari katika mazao ya matunda ya pome ambao ni lazima uripotiwe. Kulingana na umri wa mti, husababisha kifo zaidi au chini ya haraka. Ugonjwa huu hauna madhara kwa binadamu.
Vibao vya leseni ni:
- Majani, maua na chipukizi hubadilika kuwa nyeusi au kahawia
- Piga vidokezo chini chini
- Sehemu zote za mmea zinaonekana kuungua
Kupogoa tena kwenye kuni yenye afya hadi sentimita 50 kunaweza kusaidia mti. Upogoaji huu uliokithiri hauwezekani kwa miti midogo; lazima isafishwe kabisa. Wizara inayohusika ya Kilimo hutoa taarifa kuhusu matumizi na dawa zipi.
Baadhi ya moto huenezwa na usafirishaji wa mimea, nyenzo za mimea, kwa upepo, mvua, na wadudu, mamalia wadogo, watu na ndege.
Magonjwa ya fangasi
Fangasi na magonjwa ya fangasi huenea haraka sana. Pia haziishii kwenye miti ya jirani. Ikiwa maambukizi ya vimelea yanagunduliwa, hatua za kupinga lazima zichukuliwe mara moja. Kwa ujumla, taji yenye hewa na nyepesi husaidia dhidi ya magonjwa ya ukungu kwa sababu majani huweza kukauka vyema baada ya mvua za muda mrefu.
Kidokezo:
Funga majeraha ya mti wa tufaha kwa kutumia nta ya jeraha ili hakuna spora zaidi zinazoweza kupenya mti.
upele wa tufaha
Upele wa tufaha hutokea kwenye joto kali na unyevunyevu mwingi. Kuvu hushambulia majani na matunda.
Alama kwenye majani:
- Madoa madogo ya kahawia katika majira ya kuchipua
- Ukubwa wa doa huongezeka
- Nyasi ya uyoga chini ya majani
Leseni kwenye tufaha:
- Madoa madogo meusi kwenye tufaha, lakini hayana madhara yoyote
- Nyufa zenye umbo la nyota kiasi
Kama hatua ya kukabiliana, kukata mti kunatosha.
Monilia kuoza
Mimea iliyooza ya kahawia yenye madoa meupe ni uharibifu unaosababishwa na kuoza kwa tunda la Monilia. Hatua ya kukabiliana ni kukusanya matunda yaliyokufa na kuwaondoa wakati wa kupogoa majira ya baridi, kama spores overwinter katika mummies matunda. Ikiwa hazitaondolewa kwa kupogoa majira ya baridi au moja moja, kuoza kwa matunda kutaanza tena mwaka ujao.
Ugonjwa wa Soot spot
Kwa ugonjwa wa madoa ya masizi, tufaha hufunikwa na safu inayofanana na masizi. Rangi ya uso ni kutoka kijani kibichi hadi nyeusi. Ingawa inaweza kuoshwa kwa matumizi, tufaha haziwezi kuhifadhiwa tena. Taji ya mti nyepesi na yenye hewa pia husaidia dhidi ya ugonjwa huu wa fangasi ili unyevu usiweze kukaa kwenye mti kwa muda mrefu sana.
Calice rot
Madoa ya kahawia iliyokolea na makavu yaliyooza katika eneo la calyx ni uharibifu unaosababishwa na kuoza kwa calyx. Ili kuzuia Kuvu, sio lazima utumie matibabu ya kemikali mara moja. Kama sheria, inatosha ikiwa sehemu zilizoathiriwa za mti zitaondolewa na kutupwa, lakini hazijawekwa mbolea.
Collar Rot
Dalili za magonjwa haya ya fangasi ni matunda madogo, majani mekundu na gome la rangi nyeusi. Mti pia hupoteza nguvu zake. Maeneo yaliyoathiriwa lazima yakatwe mara moja na kufungwa na nta ya jeraha. Ikiwa shambulio ni kali sana, mti hauwezi kuokolewa tena.
Kidokezo:
Zuia kutua kwa maji kwenye eneo la mizizi.
Koga
Kuvu husababisha kupungua kwa ukuaji wa majani na maua na hivyo kusababisha matunda madogo. Koga ya unga hufunika ncha za majani na shina na mipako nyeupe, ya unga. Majani hukauka na hatimaye kuanguka. Ukiendelea kuondoa matawi membamba na matawi yaliyoambukizwa, kuvu itazuiliwa na hatimaye kutoweka.
Kidokezo:
Unaponunua mti wa tufaha, zingatia aina mbalimbali. Baadhi ya aina za tufaha, kama vile Jonathan, hushambuliwa zaidi na ukungu kuliko nyingine.
Wadudu
Wadudu hushambulia mti wa tufaha katika majira ya kuchipua na kiangazi. Ishara za kwanza za wadudu kawaida huonekana kwenye majani. Kukunja, kubadilika rangi au mashimo kunaonyesha uvamizi wa wadudu. Kwa hiyo, mti wa apple unapaswa kuchunguzwa mara kwa mara kwa wadudu ili udhibiti uweze kuanza mapema iwezekanavyo. Wadudu hawatokei tu katika chemchemi, pia kuna wale ambao hutumia mti wa apple kama mahali pa kuzaliana kwa watoto wao. Wageni ambao hawajaalikwa mara nyingi huwekwa chini katika vuli na, baada ya msimu wa baridi, kula machipukizi, majani na maua.
Kutu utitiri au tufaha kutu
Mite kutu hukaa juu ya matunda na majani ya mti wa tufaha. Tabia ni rangi ya hudhurungi au kutu, rangi ya pande zote ya sehemu ya chini ya majani na ukuaji wa matunda yasiyo na rangi. Miti ya kutu hupita juu ya buds za majani ya mti wa tufaha na kuanza kunyonya majani katika chemchemi. Kama sheria, uharibifu ni mdogo, kwa hivyo utumiaji wa mawakala wa kemikali unaweza kuepukwa.
Adui asilia wa mite kutu ni utitiri. Inaweza kuanzishwa ikiwa shambulio ni kali sana. Kwa hali yoyote, matawi yaliyoambukizwa yanapaswa kuondolewa ili kuzuia kuenea. Kama hatua ya kuzuia, miti ya kupogoa wakati wa majira ya baridi haipaswi kuwa mboji au kuchomwa karibu na mti wa tufaha.
Mti wa matunda buibui mite
Buibui buibui wa mti wa matunda husababisha madoa mepesi kwenye majani. Kabla ya majani kuanguka, ukungu wa rangi ya manjano hadi nyekundu huunda kwenye majani. Kwenye upande wa chini wa majani unaweza kupata nyuzi laini za buibui na utitiri wa rangi ya manjano wekundu.
Buibui buibui wa mti wa matunda, kama utitiri wa kutu, anapaswa kudhibitiwa na maadui asilia. Hizi ni ladybugs, lacewings na buibui. Tahadhari: Utumiaji wa kemikali maalum pia hupambana na maadui asilia wa mite.
mdudu wa tufaha
Watoto wa mdudu wa tufaha hushambulia ncha za majani. Watu wazima hunyonya majani ya mti wa tufaha. Mashimo mengi madogo yaliyopasuka ni uharibifu unaosababishwa na mdudu wa tufaha. Majani hupata madoa ya kahawia na machipukizi huacha kukua.
Matunda huwa na madoadoa yanaposhambuliwa, lakini haya hayaathiri ladha au muda wa kuhifadhi. Dawa za kuua wadudu hutumiwa tu katika mashambulizi makali. Wanyama pia wanaweza kutikiswa mapema asubuhi. Hii inazuia uvamizi.
codling moth
Nondo anayetambaa ni kipepeo. Mabuu yake au viwavi hupenda kula tufaha. Kipepeo yenyewe huruka kutoka Mei hadi Septemba. Hutaga mayai yake kwenye majani au matunda ya mti wa tufaha. Baada ya wiki moja hadi mbili, watoto wachanga huanguliwa. Mashimo katika apples ni ishara ya infestation. Viwavi hula handaki ya ond inayoenea hadi katikati. Baada ya takriban majuma manne, viwavi huacha tufaha na kuweka kiota mahali pa siri.
Ikiwa hutaki kutumia viua wadudu, unaweza kufunika matawi mazito kwa kadibodi ya bati. Mabuu huyatumia kama maficho na yanaweza kukusanywa chini yake. Maadui wa asili wa nondo wa kuota ni nyigu wa vimelea au sikio na bila shaka ndege wa kila aina.
Mvutano wa baridi
Kipepeo hutaga mayai yake kwenye nyufa za gome kwenye shina la mti wa tufaha katika vuli. Kisha mabuu hula buds za majani, maua na majani katika chemchemi. Hii inakwenda hadi sehemu zilizoathirika zikauka na kuanguka. Baada ya pupation, vipepeo wachanga huibuka mnamo Oktoba. Maadui wa asili ni mende, buibui na ndege. Ikiwa shambulio ni kali sana, ni dawa tu ya kunyonya au kuuma wadudu itasaidia dhidi ya shambulio hilo.
Kidokezo:
Kwa vile mabuu wachanga wanapaswa kutambaa kutoka kwenye shina, wanaweza kuzuiwa na pete ya gundi. Wanawake pia wanaweza kusimamishwa kwa moja.
Nondo ya Orbit au nondo ya mti wa tufaha
Wadudu halisi wa nondo wavuti ni viwavi wa rangi ya kijivu-njano, wenye madoadoa meusi. Wanaishi kwenye utando kwenye mti wa tufaha na hula majani. Ikiwa hakuna chochote kinachofanyika ili kukabiliana na uvamizi, mti mzima utafunikwa kwenye mtandao na kuachwa kabisa na viwavi.
Vipepeo ni wepesi na wana mbawa zenye madoa meusi. Wanaangua mwezi wa Julai na Agosti na hutaga mayai mwezi Septemba. Maadui wa asili ni ndege na nyigu wa vimelea. Kitu pekee kinachosaidia dhidi ya viwavi na utando wao ni kuwaondoa, mapema na kwa ukarimu iwezekanavyo.
Kiteuzi cha Maua ya Apple
Mdudu hupenda maua na matunda ya mti wa tufaha. Sehemu zake za msimu wa baridi ni maeneo ya misitu. Ndiyo sababu hupatikana zaidi katika bustani karibu na misitu. Kubadilika kwa rangi nyekundu-kahawia ni ishara ya kushambuliwa na wadudu.
Maadui wa asili wa mende ni ndege wanaoimba. Ikiwa watashindwa, lazima ipigwe na mawakala wa kemikali. Ili kuzuia kuenea kwake, maua yaliyoambukizwa yanapaswa kuondolewa mara moja.
Apple sawfly
Kama nondo anayeruka, vinzi vya tufaha pia huona mti wa tufaha kama kitalu kinachofaa. Nyigu huruka wakati wa maua. Mabuu yao hula tufaha kutoka ndani. Hatimaye anaanguka. Ikibaki juu ya mti, eneo lenye gamba lenye rangi ya manjano-kahawia litatokea chini ya ganda.
Hatua za kukabiliana nazo ni:
- Ambatisha mbao nyeupe na gundi kwenye miti ili kuzuia nyigu
- Ondoa na uharibu mara moja tufaha zenye mashimo
- Tumia kemikali maalum dhidi ya mabuu
Vidukari wa apple wrinkle and green apple aphid
Vidukari hunyonya majani ya mpera. Pia wananyonya machipukizi na vidokezo viwili, yaani, kila kitu ambacho ni changa na cha juisi.
Hatua za udhibiti ni:
- Paka kwa ukarimu kwa kutumia suluhisho la sabuni laini
- Osha kwa uangalifu kwa hose ya bustani, tumia jeti kali ya maji
- Kata matawi yaliyoathirika na chipukizi
- Ikiwa shambulio ni kali sana: tumia kemikali za kemikali
Adui asilia ni kunguni na wadudu wengine. Ili kusuluhisha haya katika bustani yako, tunapendekeza hoteli ya wadudu karibu na mti wa tufaha.
Viwavi wa tufaha wa Mealy
Viwangu hivi vinaweza kusababisha uharibifu mkubwa kwa machipukizi, majani na matunda. Sifa zake ni majani yaliyojipinda ambayo huhifadhi kundi zima la chawa. Matokeo ya shambulio hilo ni matunda madogo, yaliyodumaa. Ndio maana miti ya tufaha inapaswa kuchunguzwa kama aphids ya tufaha muda mfupi kabla ya kuchanua.
Hatua za udhibiti ni:
- Ondoa sehemu za mti zilizoambukizwa
- Kupunguza mti
- Hakikisha uingizaji hewa mzuri
- Mbolea kuimarisha mti
- Mawakala wa kemikali kutoka kwa wauzaji mabingwa
Hitimisho
Ingawa orodha ya magonjwa na wadudu wa mti wa tufaha ni ndefu, mtunza bustani anapaswa kuwa mtulivu kuhusu asili. Ikiwa usawa wa asili katika bustani ni sahihi, wadudu wengi huharibiwa na maadui wao wa asili. Unaweza kusaidia kidogo kwa njia ya asili na hoteli za wadudu au masanduku ya viota vya ndege. Klabu ya kemikali inapaswa kuonekana kama suluhisho la mwisho. Inadhuru wadudu, lakini pia adui zao wa asili. Na sumu hatimaye huishia kwenye tufaha.
