Maua ya shauku yanajulikana na kupendwa hasa kwa sababu ya maua yake ya kuvutia na yenye sura ya ajabu. Wakati chipukizi nene, lenye umbo la mviringo la ua la shauku linapofunguka, mng'ao halisi wa mmea ambao hauonekani sana huonekana: petali nyeupe au za rangi nyangavu hufunika halo inayofanana na uzi, mara nyingi yenye rangi nyingi sana.
Ikiwa na mikunjo inayozunguka kwenye machipukizi yake marefu na membamba, ua la passion hushikilia usaidizi wowote unaopatikana ili kukua kuelekea juu. Aina fulani za maua ya mapenzi hukua kwa urahisi hadi zaidi ya mita sita kwa urefu. Passiflora caerulea kawaida hupandwa kama mmea wa nyumbani kwa sababu huchanua kama mmea mchanga na ni rahisi kutunza kuliko wengi wa zaidi ya 500 wake maalum. Baadhi ya aina za Passiflora huwa na maua mengi na hutoa maua yao kutoka mwishoni mwa majira ya kuchipua hadi vuli.
Wasifu mfupi
- jina la mimea: Passiflora
- ni ya jenasi ya passionflower family (Passifloraceae)
- mmea wa kudumu, wa mitishamba au wa miti
- zaidi ya kupanda
- maua ya kuvutia sana
- kijani iliyokolea, majani yaliyonyemelea ya maumbo mbalimbali, mara nyingi yana umbo la vidole
- Urefu wa ukuaji: hadi zaidi ya mita sita
- Tumia: mmea wa mapambo ya maua (mmea wa kupanda)
Aina na matukio
Nyingi kati ya zaidi ya spishi 500 za maua aina ya passion hutoka maeneo ya tropiki ya Amerika Kusini na Kati. Takriban spishi 20 pia ni asili ya Australia. Maua ya shauku (Passiflora) kawaida hukua kama mimea ya kupanda kwenye miti mikubwa au vichaka. Ili kufanya hivyo, huunda michirizi yenye umbo la ond kwenye mihimili yao ya majani ambayo kwayo wanaweza kushikilia. Maua ya maua ya bluu ni maarufu sana kama mmea wa nyumbani.
- Passiflora alata: ua la kuvutia sana, jekundu lenye nguvu na mwanga wa kung'aa, kipenyo cha sm 8-13
- Passiflora aurantia (Dhabu/Orange Passionflower): Australia, ua la filigree la chungwa
- Passiflora caerulea (ua la blue passion): aina ya kawaida zaidi, ua jeupe na rangi ya zambarau isiyokolea (bluu) halo, saizi ya maua 6-9 cm
- Passiflora capsularis: ua jeupe kabisa na ukubwa wa sentimeta 3-4
- Passiflora citrina (lemon passionflower): filigree, ua la manjano, kipenyo cha ua 3-5 cm
- Passiflora colinvauxii: maua meupe na msingi wa zambarau, 3-4 cm
- Passiflora incarnata: ua lenye taji ya pili yenye laini nyeupe-zambarau, 7-8 cm
- Passiflora ligularis (eneo la Andinska, Peru): ua jeupe na rangi ya zambarau, 6-7 cm
- Passiflora morifolia: ua jeupe kabisa, aureole ya urujuani kuelekea msingi, kipenyo cha sentimita 2-3
- Passiflora quadrangularis: ua la zambarau lenye nyuzi ndefu, kipenyo cha sentimita 11-13
- Passiflora racemosa: petali ndefu, nyembamba, nyekundu, saizi ya maua 8-10 cm
- Passiflora violacea (purple passionflower): maua mepesi hadi ya zambarau iliyokolea
- Passiflora vitifolia (jani la mzabibu): ua jekundu na aureole nyekundu, hadi sentimeta 16
Miti
Maua ya shauku ya jenasi ndogo ya Astrophea si mimea ya kupanda, bali hukua kama miti midogo. Hizi ni pamoja na, miongoni mwa zingine:
- Passiflora lindeniana (vielelezo vichache tu vimesalia nchini Venezuela)
- Passiflora macrophylla (mti adimu nchini Ekuado)
Mimea muhimu
Matunda yanayoweza kuliwa ya aina fulani pia yanapatikana katika maduka yetu ya matunda. Hizi ni pamoja na:
- Passiflora edulis: tunda la mapenzi
- Passiflora ligularis: Grenadilla (Granadilla)
Mahali
Ua la shauku hupendelea eneo lenye mwanga na joto. Mahali ambapo mmea hupokea jua moja kwa moja kwa saa chache kwa siku lakini kulindwa kutokana na jua la mchana ni bora zaidi. Katika maeneo ya baridi au giza, Passiflora haitoi maua machache au machache sana. Ingawa passionflower kawaida huuzwa kama mmea wa nyumbani, inafanya kazi vile vile - ikiwa si bora - kama chungu au mmea wa balcony. Katika mahali pa usalama, jua kamili, inaweza kukaa nje majira yote ya kiangazi hadi theluji ya kwanza itakapoanza.
- Mahitaji ya mwanga: jua hadi kivuli kidogo
- Joto: joto
- pia nje wakati wa kiangazi (balcony au mtaro)
- unyevu mwingi
Kidokezo:
Baada ya kuzoea, Passiflora caerulea pia inaweza kustahimili jua kamili la mchana.
Ghorofa
Kama mmea wa nyumba na balcony, ua la passion linahitaji chungu chenye mwanga mwingi iwezekanavyo. Mbali na utulivu mzuri, sufuria za udongo pia hutoa faida kwamba zinaweza kuzuia maji ya juu na yaliyomo ya virutubisho. Passiflora ina mahitaji machache kwa substrate yake:
- kisima cha kupenyeza maji
- rahisi
- mchanganyiko mzuri huwa na udongo, mboji na mchanga
Kumimina
Wakati wa msimu mkuu wa kilimo kati ya majira ya kuchipua na vuli, ua la passion huhitaji maji mengi. Unapaswa kumwagilia maji mengi ili udongo daima uwe na unyevu kidogo lakini usiwe na unyevu. Maji ya ziada lazima yaondolewe kwenye sufuria mara moja, kwani mizizi ni nyeti kwa maji. Wakati wa hali ya utulivu wakati wa msimu wa baridi, kumwagilia hupunguzwa kwa kiwango cha chini na kumwagilia vya kutosha ili udongo usikauke kabisa.
Mbolea
Kati ya Machi na mwisho wa Agosti, ua la passion huletwa virutubishi mara moja kwa wiki na mbolea ya mimea inayotoa maua kote ulimwenguni kulingana na maagizo. Katika majira ya baridi, mbolea inaweza kusimamishwa kabisa mahali pa baridi. Wakati overwintering katika ghorofa, passiflora ni mbolea zaidi na robo ya kiasi cha mbolea. Mahitaji: ni joto na mkali katika chumba. Ikiwa ua la shauku litachipuka tena kwa nguvu katika majira ya kuchipua, mdundo wa kawaida wa urutubishaji (kila wiki) unaendelea.
Kukata
Kama mmea wa kupanda au kupanda, passiflora hukua haraka sana. Kwa hiyo, pamoja na trellis kushikilia, inahitaji kupogoa mara kwa mara. Hii ina maana kwamba mmea daima hukaa vizuri na wenye vichaka kwa sababu huunda shina nyingi za pembeni na hauoti juu tu. Kabla ya kuiweka katika maeneo ya majira ya baridi kali, ni wazo nzuri kupunguza maua ya passionflower.
- Ripoti kuu inapungua kwa uwazi
- pogoa shina zote za pembeni isipokuwa kwa macho matano
- ondoa shina zote zilizo wagonjwa na zilizokufa
Winter
Msimu wa kiangazi, aina zote za maua ya msisimko yanaweza kutibiwa kwa usawa. Katika majira ya baridi, hata hivyo, mimea ina mahitaji tofauti sana. Kwa sababu hii, ni muhimu sana kujua ni aina gani ya Passiflora na mmea uko katika kundi gani la halijoto.
1. Halijoto ya joto mfululizo
Aina nyingi za Passiflora asili ya maeneo ya tropiki ambapo halijoto ni ya juu kila mara. Wanajisikia vizuri kwa digrii 20 mwaka mzima na ni nyeti kwa baridi.
- Lemon passionflower (Passiflora citrina): halijoto ya chini nyuzi 15
- flower-leaved passionflower (Passiflora vitifolia): joto la chini nyuzi 15
- Passiflora colinvauxii: joto la chini nyuzi 15
2. Kipindi cha kupumzika ni baridi, lakini bila theluji
Aina nyingi za maua yenye shauku huhitaji muda wa kupumzika kati ya Oktoba na Machi ili kujiandaa kwa msimu mpya wa ukuaji. Unaweza kuzipitisha kwa urahisi katika sehemu angavu kwenye halijoto ya baridi (digrii 5-10).
- Muda: katikati hadi mwishoni mwa Oktoba
- Joto: karibu digrii 10
- Sehemu baridi (isiyo na barafu), angavu katika bustani ya majira ya baridi au chafu panafaa
- vinginevyo vyumba vyote vinavyostahimili theluji, visivyo na joto (chini ya chini, karakana)
- Mwanga wa mmea ni muhimu katika vyumba vya giza
Kundi hili la maua ya mapenzi ni pamoja na, miongoni mwa mengine:
- Passiflora alata: joto la chini nyuzi 10
- Pasionflower ya Dhahabu/Machungwa (Passiflora aurantia): Kiwango cha chini cha halijoto nyuzi 1-5
- Passiflora capsularis: joto la chini nyuzi 5
- Passiflora ligularis: kiwango cha chini cha halijoto nyuzi 5
- Passiflora morifolia: joto la chini nyuzi 10
- Passiflora racemosa: joto la chini nyuzi 10
- ua la rangi ya zambarau (Passiflora violacea): halijoto ya chini takriban nyuzi 5
Kidokezo:
Kadiri mmea unavyopata joto wakati wa baridi, ndivyo unavyohitaji mwanga zaidi. Karibu na digrii 6-8, chumba cha mwanga wa wastani kinatosha. Wakati wa joto, passiflora huunda machipukizi marefu mepesi na kugeuka manjano ikiwa ni giza sana.
3. Spishi zinazostahimili theluji
Aina za Amerika Kaskazini za ua la passionflower na baadhi ya spishi zingine pia zinaweza kustahimili halijoto ya chini hadi digrii -15. Passiflora incarnata hata inahitaji kipindi cha baridi ili mbegu ziweze kuchipua. Hata hivyo, maua ya shauku ambayo overwinter nje yanapaswa kupandwa chini ili mizizi yao inalindwa bora kuliko katika sufuria. Safu nene ya matandazo ya gome au majani yaliyowekwa chini hulinda sehemu za chini ya ardhi za mmea. Kama sheria, shina za maua ya nje hufa wakati kuna baridi na ni rhizomes tu zinazoishi. Kuanzia chemchemi, mmea utakua tena. Katika mikoa inayokua mvinyo ambapo msimu wa baridi ni mdogo, ua wa maua ya shauku unaweza kupita kwa urahisi kwenye bustani. Kuta za nyumba za kusini zinazohifadhi joto zinafaa hasa. Spishi zinazostahimili barafu ni pamoja na:
- Passiflora affinis
- Passiflora caerulea (Blue passionflower)
- Passiflora incarnata
- Passiflora lutea (kutoka kaskazini mwa Marekani)
- Passiflora tucumanensis
Magonjwa na wadudu
Maua ya Passion hayashambuliwi sana na magonjwa. Katika maeneo yenye joto la majira ya baridi kali, mashambulizi ya wadudu wa kunyonya yanaweza kutokea mara kwa mara.
Hitimisho
Ikiwa unajua ua wa mapenzi ni wa kundi gani la halijoto, kulitunza ni rahisi sana. Mahali mkali sana, substrate yenye unyevu na mbolea kidogo wakati wa awamu ya mimea ni hali ya kutosha kupata passiflora vizuri kupitia majira ya joto. Pia anapenda kusimama nje kwenye balcony au mtaro. Katika majira ya baridi aina ya mtu binafsi inapaswa kutibiwa tofauti sana. Passionflowers ambayo inahitaji joto mara kwa mara inaweza overwintered katika vyumba vya joto. Hata hivyo, wengi wa passiflora wanapendelea kipindi cha utulivu katika hali ya baridi, isiyo na baridi. Baadhi ya spishi pia zinaweza kutumia msimu wa baridi kupandwa nje katika maeneo yasiyo na joto.
