Feri ni mojawapo ya mimea maarufu ya majani kwenye bustani. Wanazidisha haraka na hawahitaji sana linapokuja suala la utunzaji na eneo. Licha ya haya yote, hutofautiana sana na mimea mingine katika baadhi ya mambo, ambayo inahalalisha uangalizi wa karibu wa eneo, utunzaji na uenezi.
Aina ya mimea
Kwa ujumla, tofauti hufanywa kati ya feri kwa chumba na bustani. Spishi zinazotoka katika maeneo yenye joto zaidi kwa kawaida huwekwa ndani katika latitudo zetu kwa sababu hali ya hewa yetu haitaruhusu ukuaji mzuri nje.
Kwa upande wake, feri zote zinazoweza kupatikana kwenye bustani zinalingana kabisa na hali ya hewa yetu na hukua na kustawi katika maeneo mbalimbali. Aina nyingi tofauti zinaweza kupatikana, hasa katika mabwawa ya bustani. Biotopu iliyopo ni bora kwa ferns kukua vizuri. Kuna karibu spishi 100 tofauti ambazo zinaweza kuhifadhiwa nje, ambazo zote ni sugu. Hizi huunganishwa na idadi kubwa ya feri ambazo si ngumu na hivyo kulazimika kuhamishwa wakati wa msimu wa baridi.
Kidokezo:
Ingawa inavutia sana, feri yoyote haipaswi kupandwa kutoka porini hadi kwenye bustani. Hali ya udongo kwa kawaida ni tofauti sana kwamba fern haingeweza kustawi katika bustani. Ni bora kununua mimea safi kutoka kwa kituo cha bustani.
Mahali
Feri nyingi hupendelea eneo lenye kivuli na unyevunyevu. Hukua kwenye nyufa kwenye kuta, kwenye madimbwi, madimbwi na mito na pia karibu na maporomoko ya maji, kwenye misitu au kwenye mifereji ya maji. Katika bustani, feri ni nzuri sana kwenye bwawa la bustani au mahali penye kivuli sana ambapo mimea mingine inaweza isistawi vizuri. Kwa sababu ya asili yake isiyofaa sana linapokuja suala la eneo, fern inaweza kupatikana karibu kila bustani. Inatumika kama mpaka wa kijani kwa bwawa la bustani na katika kazi hii pia hutoa ulinzi kwa samaki. Kwa sababu wawindaji wadogo kama vile korongo au paka hawawezi tena kujisaidia kwa urahisi kwa sababu ya fern.
Maeneo maarufu ni pamoja na:
- kwenye kila aina ya vyanzo vya maji
- kwenye kuta
- katika misitu
- kwenye makorongo
- kwa ujumla katika maeneo yenye kivuli na unyevunyevu
Mahali panafaa pia kuchaguliwa kulingana na ukubwa wa feri. Mimea kubwa sana inapaswa kuonyeshwa kila wakati kama mimea ya kibinafsi ili waweze kuonyesha utukufu wao kamili. Mimea midogo inahitaji tu kupandwa kando ya kutosha ili matawi yake yasiingiliane na kuenea kikamilifu.
Kidokezo:
Ikiwa kuna maeneo yasiyolipishwa ardhini kwa sababu ya kupanda ferns kwa mbali, hizi zinaweza kufungwa kwa kifuniko cha ardhi. Kwa mfano, pennywort ingefaa sana kwa maeneo yenye unyevunyevu.
Kujali
Udongo ambao mmea utapandwa unapaswa kufunguliwa mapema kidogo. Humus na maji yanaweza kuongezwa kwenye shimo la kupanda, ambalo linapaswa kuwa na kina cha kutosha ili kuzingatia mizizi baada ya kupandwa, ili mizizi inaweza kutolewa mara moja na virutubisho. Unaweza pia kufanya kazi na substrates za udongo zinazofaa, ambazo zinaweza kutofautiana kulingana na aina ya fern.
Ikiwa shamba tayari lina matawi ya miti au ya zamani, haya yanaweza kukatwa kabla ya kupanda. Hazina manufaa kwa feri na kwa hiyo ni kero tu. Kwa kutenganisha moja kwa moja kwenye msingi wa mmea, uundaji wa shina na mizizi mpya pia hukuzwa.
Baada ya kupanda feri, udongo unaozunguka shimo la kupandia unaweza kukanyagwa kwa nguvu. Unaweza pia kuongeza mulch ya gome au peat moss kwenye udongo. Sehemu ndogo zote mbili huzuia magugu kuota haraka na mmea unalindwa kwa kiasi fulani. Zaidi ya hayo, unyevunyevu unaweza kubakizwa vyema kwenye udongo.
Kumiminika
Fern anapenda iwe na unyevu mwingi katika hali nyingi. Kwa hivyo, kumwagilia mara kwa mara ni muhimu. Hasa katika miezi ya joto ya majira ya joto, kumwagilia kunapaswa kufanyika asubuhi au jioni ili maji yasivuke haraka sana na fern hufaidika nayo.
Mbolea
Katika majira ya kuchipua na vuli, feri hufurahia matandazo ya gome ambayo hupakwa kuzunguka mmea. Kwa kuongeza, chakula cha mfupa kinaweza kuwekwa karibu na mmea kama mbolea ya muda mrefu. Hakuna haja ya kuchimba chini ya ardhi kwani mimea hujitunza yenyewe. Pamba zilizokufa zinapaswa kuondolewa mara kwa mara ili zisipoteze mmea nguvu zake.
Magonjwa na Vimelea
Ingawa feri ni rahisi sana kutunza, zinaweza kuathiriwa na magonjwa na vimelea. Kwa mfano, ikiwa fern itaanguka, viwavi wa rootworm wanaweza kuwajibika. Wanakula ndani ya mizizi na kuharibu fern kutoka chini. Koa huvuta kwenye matawi na kuwafanya kujikunja. Wadudu wanaweza pia kuwajibika kwa hili. Mara nyingi, nematodes huwajibika kwa kifo cha papo hapo cha fronds. Na vidukari wadogo hufanya majani yanata.
Kidokezo:
Kuondoa maeneo yaliyoathirika kwa wakati huhakikisha kwamba magonjwa na wadudu hawasambai sehemu nyingine za mmea.
Kuzidisha
Kama sheria, fern huenezwa vyema kwa mgawanyiko. Ili kufanya hivyo, gawanya mpira wa mizizi kwa mkono wako. Hii haipaswi tu kufanywa kwa uangalifu sana, lakini pia kila wakati katika chemchemi, kabla ya mmea kuamka kutoka kwa hibernation na kuchipua tena.
Lakini uenezi pia ungewezekana kupitia spora za ferns. Hata hivyo, jitihada ni kubwa kabisa na kwa hiyo inafaa tu kwa mimea adimu. Ili hili lifanikiwe, majani yaliyofunikwa na spores lazima yakatwe na kuwekwa kati ya karatasi nyembamba ya tishu. Kisha huhifadhiwa mahali pa kavu hadi spores za kahawia zianguka kutoka kwenye majani na zinaweza kusomwa kutoka kwenye karatasi. Spores zilizopatikana kwa njia hii zinaweza kupandwa mara moja na hazihitaji kukaushwa kwanza. Hata hivyo, mbegu hazipandwa kwenye bustani, lakini katika chombo cha kilimo cha kuzaa. Mimea hukua katika eneo hili kwa muda wa miezi miwili hadi mitatu na kisha hupandikizwa nje.
Maswali yanayoulizwa mara kwa mara
Kwa nini fern inapendekezwa kwa bustani?
Ni rahisi sana kutunza na inahitaji uangalifu mdogo. Pia hukua vizuri sana na inaweza kutoa skrini nzuri ya faragha kwa ukubwa fulani.
Je, fern ni imara?
Takriban spishi 100 tofauti za feri zinajulikana katika latitudo zetu, ambazo ni sugu na zinaweza kupatikana katika bustani nyingi.
Fern inawezaje kuenezwa?
Uenezi unaweza kufanywa kwa mimea - yaani kwa mgawanyiko - au kwa uzalishaji - yaani kwa kupanda mbegu.
Ninawezaje kugawanya feri?
Katika hali nzuri zaidi, mizizi imegawanywa kwa mikono yako. Ni sehemu za mizizi zilizoshikana tu ndizo zinazopaswa kukatwa.
